Opowiadanie to krótka forma epicka pisana w zdecydowanej większości prozą, która musi charakteryzować się fabułą oraz występowaniem świata przedstawionego (bohaterowie, miejsce akcji, czas akcji, narrator). Opowiadanie o powieści oddziela przede wszystkim długość – to pierwsze w literaturze czasami dochodzi do 100 stron, ale rzadko kiedy jest dłuższe (klasycznym przykładem sporego utworu tego typu jest „Stary człowiek i morze” Ernesta Hemingwaya). Najczęściej zdarza się jednak, że opowiadania mają 20-40 stron. Muszą być to też utwory z tylko i wyłącznie jednym wątkiem i pojedynczym omawianym problemem. Rozbudowane opowiadanie musi być już bowiem uznane za krótką powieść. Obecnie różni znani twórcy jak chociażby Andrzej Sapkowski sięgają po tą formę i wydają zbiory opowiadań. Książki takie zawierają w swojej treści kilka opowiadań koncentrujących się wokół tych samych postaci, ale wszystkie zawierające w sobie jeden konkretny wątek z życia danego bohatera lub grupy bohaterów.
Opowiadania tworzy się już w szkole podstawowej jako rozbudowanie kreatywności dziecka, które wymyślić i poprawnie ortograficznie oraz gramatycznie zapisać wymyśloną przez siebie samego historię. Opowiadanie jest jedną z form, która może pojawiać się na egzaminie gimnazjalnych, a także tym kończącym szkołę podstawową. Każdy uczeń powinien potrafić napisać tego typu dzieło, czasami również niektóre polonistki wymagają umiejętności poprawnego zapisu dialogu. Jest to przydatna konieczność, ale jej wyuczenie będzie bardzo proste, jeśli tylko dziecko zagląda czasami do jakiejkolwiek fabularnej książki.
Osobom zastanawiającym się jak napisać opowiadanie należy podpowiedzieć, że podstawą jest wymyślenie interesującej dla czytelników fabuły, stosowanie akapitów i dialogów, osadzenie historii w konkretnym miejscu i czasie (mogą być wymyślone; wówczas należeć będą do gatunku fantasy lub science-fiction). Opowiadanie może być generalnie rzecz biorąc na dowolny temat, często tworzone jest po to, aby uwypuklić dany problem lub przedstawić niewielki, ale ważny epizod w życiu człowieka. Opowiadanie może być dzielone na mniejsze podrozdziały według uznania autora, który jest jego twórcą. Oczywiście tego typu dowolności nie ma podczas pisania opowiadań w szkole, w której trzeba się raczej trzymać schematu i wytycznych ustalanych przez nauczyciela. Najczęściej podaje on swoim wychowankom na jaki mniej więcej temat powinni oni napisać opowiadanie. Podobnymi schematami cechują się opowiadania na egzaminach pod koniec szkoły podstawowej oraz gimnazjum. Uczeń pamiętając o akapitach (których powinno być co najmniej trzy) powinien na początku sformułować krótki wstęp, będący zapowiedzią jego opowieści, a następnie przejść do samej akcji. Oczywiście w książkach tego typu schematy pojawia się nader rzadko, aczkolwiek na potrzeby systemu edukacji trzeba niejako je stosować. W zakończeniu warto spuentować swoje opowiadanie, chociaż w przeciwieństwie do charakterystyk nie mile widziane byłoby wprowadzanie swojego zdania, bo niszczyłoby to kompozycję i sens świata przedstawionego.
